Sweiswerk verwys na die verenig of saamsmelt van stukke deur hitte en/of kompressie te gebruik sodat die stukke 'n kontinuum vorm.Die bron van hitte by sweiswerk is gewoonlik 'n boogvlam wat deur die elektrisiteit van die sweiskragtoevoer geproduseer word.Boog-gebaseerde sweiswerk word boogsweis genoem.
Die versmelting van die stukke kan uitsluitlik plaasvind op grond van die hitte wat deur die boog geproduseer word sodat die sweisstukke saamsmelt.Hierdie metode kan byvoorbeeld in TIG-sweiswerk gebruik word.
Gewoonlik word 'n vulmetaal egter in die sweisnaat gesmelt, of sweis, óf met 'n draadtoevoerder deur die sweisgeweer (MIG/MAG-sweis) óf deur 'n handtoevoer-sweiselektrode te gebruik.In hierdie scenario moet die vulmetaal ongeveer dieselfde smeltpunt hê as die materiaal wat gesweis is.
Voordat met die sweiswerk begin word, word die rande van die sweisstukke in 'n geskikte sweisgroef gevorm, byvoorbeeld 'n V-groef.Soos die sweiswerk vorder, smelt die boog die rande van die groef en die vuller saam, wat 'n gesmelte sweispoel skep
Vir die sweislas om duursaam te wees, moet die gesmelte sweisswembad beskerm word teen oksigenasie en effekte van die omliggende lug, byvoorbeeld met beskermende gasse of slak.Die beskermende gas word met die sweisbrander in die gesmelte sweisswembad ingevoer.Die sweiselektrode is ook bedek met 'n materiaal wat beskermende gas en slak oor die gesmelte sweispoel produseer.
Die mees algemeen gesweisde materiale is metale, soos aluminium, sagte staal en vlekvrye staal.Plastiek kan ook gesweis word.In plastieksweiswerk is die hittebron warm lug of 'n elektriese weerstand.
SWEISBOOG
Die sweisboog wat nodig is in sweiswerk is 'n sarsie elektrisiteit tussen die sweiselektrode en die sweisstuk.Die boog word opgewek wanneer 'n voldoende groot spanningspuls tussen die stukke gegenereer word.In TIG-sweiswerk kan dit bewerkstellig word deur sneller-ontsteking of wanneer die gelaste materiaal met die sweiselektrode geslaan word (strike ignition).
Die spanning word dus soos 'n weerligstraal ontlaai wat die elektrisiteit deur die luggaping laat vloei, wat 'n boog skep met 'n temperatuur van etlike duisend grade Celsius, op maksimum soveel as 10 000 ⁰Cdegrees (18 000 grade Fahrenheit).'n Deurlopende stroom vanaf die sweiskragtoevoer na die werkstuk word deur die sweiselektrode tot stand gebring, en daarom moet die werkstuk met 'n aardkabel in die sweismasjien geaard word voordat daar met sweiswerk begin word.
In MIG/MAG-sweiswerk word die boog gevestig wanneer die vulmateriaal aan die oppervlak van die werkstuk raak en 'n kortsluiting word gegenereer.Dan smelt doeltreffende kortsluitstroom die einde van die vuldraad en 'n sweisboog word gevestig.Vir 'n gladde en duursame sweislas moet die sweisboog stabiel wees.Daarom is dit belangrik in MIG/MAG-sweiswerk dat 'n sweisspanning en draadtoevoertempo wat geskik is vir die sweismateriaal en hul diktes gebruik word.
Daarbenewens beïnvloed die werkstegniek van die sweiser die gladheid van die boog en, gevolglik, die kwaliteit van die sweislas.Die afstand van die sweiselektrode van die groef en die bestendige spoed van die sweisbrander is belangrik vir suksesvolle sweiswerk.Die assessering van die korrekte spanning en draadtoevoerspoed is 'n belangrike deel van die sweiser se bevoegdheid.
Moderne sweismasjiene het egter verskeie kenmerke wat die sweiser se werk makliker maak, soos die stoor van voorheen gebruikte sweisinstellings of die gebruik van voorafbepaalde sinergiekurwes, wat dit makliker maak om die sweisparameters vir die taak op hande te stel.
SKEERGAS IN SWEIS
Die skermgas speel dikwels 'n belangrike rol in die produktiwiteit en kwaliteit van sweiswerk.Soos die naam aandui, beskerm die skermgas die stollende gesmelte sweislas teen oksigenasie sowel as onsuiwerhede en vog in die lug, wat die korrosie-toleransie van die sweislas kan verswak, poreuse resultate kan genereer en die duursaamheid van die sweislas kan verswak deur die geometriese kenmerke van die gewrig.Die skermgas koel ook die sweisgeweer af.Die mees algemene afskermgaskomponente is argon, helium, koolstofdioksied en suurstof.
Die beskermende gas kan inert of aktief wees.'n Inerte gas reageer glad nie met die gesmelte sweislas nie, terwyl 'n aktiewe gas aan die sweisproses deelneem deur die boog te stabiliseer en die gladde oordrag van materiaal na die sweislas te verseker.Inerte gas word gebruik in MIG-sweiswerk (metaalboog-inerte gassweis) terwyl aktiewe gas in MAG-sweiswerk (metaalboog-aktiewe gassweiswerk) gebruik word.
'n Voorbeeld van inerte gas is argon, wat nie met die gesmelte sweislas reageer nie.Dit is die mees gebruikte afskermgas in TIG-sweiswerk.Koolstofdioksied en suurstof reageer egter met die gesmelte sweislas net soos 'n mengsel van koolstofdioksied en argon.
Helium (He) is ook 'n inerte beskermende gas.Helium en helium-argon-mengsels word in TIG- en MIG-sweiswerk gebruik.Helium bied beter sypenetrasie en groter sweisspoed in vergelyking met argon.
Koolstofdioksied (CO2) en suurstof (O2) is aktiewe gasse wat as die sogenaamde oksigenerende komponent gebruik word om die boog te stabiliseer en om gladde oordrag van materiaal in MAG-sweiswerk te verseker.Die verhouding van hierdie gaskomponente in die afskermgas word deur die staaltipe bepaal.
NORME EN STANDAARDE BY SWEIS
Verskeie internasionale standaarde en norme is van toepassing op sweisprosesse en die struktuur en kenmerke van sweismasjiene en voorrade.Dit bevat definisies, instruksies en beperkings vir prosedures en masjienstrukture om die veiligheid van prosesse en masjiene te verhoog en om die kwaliteit van produkte te verseker.
Byvoorbeeld, die algemene standaard vir boogsweismasjiene is IEC 60974-1, terwyl die tegniese afleweringsvoorwaardes en produkvorms, afmetings, toleransies en etikette in die standaard SFS-EN 759 vervat is.
VEILIGHEID IN SWEIS
Daar is verskeie risikofaktore verbonde aan sweiswerk.Die boog straal uiters helder lig en ultravioletstraling uit, wat die oë kan beskadig.Gesmelte metaalspatsels en vonke kan die vel verbrand en 'n risiko van brand veroorsaak, en die dampe wat tydens sweiswerk gegenereer word, kan gevaarlik wees wanneer dit ingeasem word.
Hierdie gevare kan egter vermy word deur daarvoor voor te berei en deur die toepaslike beskermende toerusting te gebruik.
Beskerming teen brandgevare kan bewerkstellig word deur vooraf die omgewing van die sweisterrein na te gaan en deur vlambare materiale uit die nabyheid van die terrein te verwyder.Daarbenewens moet brandblusvoorrade geredelik beskikbaar wees.Buitestanders mag nie toegelaat word om die gevaarsone te betree nie.
Oë, ore en vel moet met die toepaslike beskermende toerusting beskerm word.'n Sweismasker met 'n dowwe skerm beskerm die oë, hare en ore.Leersweishandskoene en 'n stewige, nie-vlambare sweisuitrusting beskerm die arms en lyf teen vonke en hitte.
Sweisdampe kan vermy word met voldoende ventilasie by die werkplek.
SWEISMETODES
Sweismetodes kan geklassifiseer word deur die metode wat gebruik word om die sweishitte te produseer en die manier waarop die vulmateriaal in die sweislas ingevoer word.Die sweismetode wat gebruik word, word gekies op grond van die materiaal wat gesweis moet word en die materiaaldikte, die vereiste produksiedoeltreffendheid en die verlangde visuele kwaliteit van die sweislas.
Die mees algemeen gebruikte sweismetodes is MIG/MAG-sweiswerk, TIG-sweiswerk en stok- (handmetaalboog)-sweiswerk.Die oudste, bekendste en steeds redelik algemene proses is MMA handmatige metaalboogsweiswerk, wat algemeen gebruik word in installasiewerkplekke en buitelugterreine wat goeie bereikbaarheid vereis.
Die stadiger TIG-sweismetode maak dit moontlik om uiters fyn sweisresultate te lewer, en daarom word dit gebruik in sweislasse wat gesien sal word of wat besondere akkuraatheid vereis.
MIG/MAG-sweiswerk is 'n veelsydige sweismetode, waarin die vulmateriaal nie afsonderlik in die gesmelte sweislas ingevoer hoef te word nie.In plaas daarvan loop die draad deur die sweispistool omring deur die beskermende gas reguit in die gesmelte sweislas.
Daar is ook ander sweismetodes wat geskik is vir spesiale behoeftes, soos laser-, plasma-, kol-, onderwaterboog-, ultraklank- en wrywingsweiswerk.
Postyd: 12-Mrt-2022